Vektörler Test Çöz 9. Sınıf Fizik Soruları ve Cevapları
9. sınıf Fizik dersinin temel konularından biri olan vektörler, fiziksel büyüklüklerin yönü ve şiddetini birlikte ifade etmek için kullanılır. Skaler büyüklüklerden farklı olarak vektörler, hem büyüklük hem de doğrultu gerektirir. Bu konu, hareket, kuvvet ve manyetizma gibi ileri fizik konularının anlaşılmasında kritik bir rol oynar. Vektörlerin bileşenlere ayrılması, toplanması ve çıkarılması gibi temel işlemler, öğrencilerin analitik düşünme becerilerini geliştirir.
- Vektörler, büyüklük (şiddet) ve yön ile tanımlanan fiziksel niceliklerdir.
- Skaler büyüklükler (sıcaklık, kütle) sadece sayısal değerle ifade edilirken, vektörlerde yön de önemlidir.
- Vektörler, ok işareti (→) veya kalın harflerle gösterilir (örneğin: F).
- Vektörlerin bileşenleri, dik koordinat sisteminde x ve y eksenlerine ayrıştırılabilir.
- Vektörlerin toplanması için uç uca ekleme veya paralelkenar yöntemi kullanılır.
- Bir vektörün negatifi, aynı büyüklükte ancak zıt yöndedir.
- Vektörlerin çarpımı iki şekilde yapılır: skaler (nokta) çarpım ve vektörel (çapraz) çarpım.
Çözümlü Örnek Test Soruları
1. soru: Ayşe, okul bahçesinde 30 metre doğuya, ardından 40 metre kuzeye yürüyor. Son konumunun başlangıç noktasına göre yer değiştirmesi kaç metredir?
A) 10 metre
B) 30 metre
C) 40 metre
D) 50 metre
E) 70 metre
Çözüm: Yer değiştirme vektörel bir büyüklüktür ve Pisagor teoremi ile hesaplanır: √(30² + 40²) = 50 metre. Doğru cevap D'dir.
2. soru: Bir drone, 120 m/s hızla kuzeybatı yönünde hareket ediyor. Drone'un kuzey ve batı bileşenlerinin hızları kaçar m/s'dir? (√2 ≈ 1.4 alınız)
A) Kuzey: 60 m/s, Batı: 60 m/s
B) Kuzey: 84 m/s, Batı: 84 m/s
C) Kuzey: 100 m/s, Batı: 100 m/s
D) Kuzey: 120 m/s, Batı: 0 m/s
E) Kuzey: 0 m/s, Batı: 120 m/s
Çözüm: Kuzeybatı yönü 45° olduğundan bileşenler: 120·cos45° ≈ 84 m/s. Doğru cevap B'dir.
3. soru: Bir nehirde 5 m/s hızla akan suda, motorlu tekne suya göre 12 m/s hızla hareket ediyor. Tekne, akıntıya dik yönde karşı kıyıya geçmek isterse bileşke hızı kaç m/s olur?
A) 7
B) 12
C) 13
D) 17
E) 25
Çözüm: Bileşke hız vektörel toplamla bulunur: √(5² + 12²) = 13 m/s. Doğru cevap C'dir.
Anahtar Kelimeler: 9. sınıf vektörler test çöz, vektörler test soruları, yeni nesil vektörler testi, 9. sınıf fizik testleri, vektörler kazanım testleri