Vektörlerin Toplanması Test Çöz 9. Sınıf Fizik Soruları ve Cevapları
9. sınıf fizik dersinde vektörlerin toplanması, temel fizik kavramlarından biridir. Vektörler, büyüklük ve yönü olan fiziksel niceliklerdir ve bu özellikleriyle skalerlerden ayrılır. Vektörlerin toplanması, birden fazla vektörün bileşkesini bulmayı içerir. Bu konu, öğrencilerin fiziksel olayları analiz ederken vektörel hesaplamalar yapabilmesi için önemli bir temel oluşturur. Vektörlerin farklı yönlerdeki etkilerini anlamak, kuvvet, hız ve ivme gibi kavramları daha iyi kavramaya yardımcı olur.
- Vektörlerin büyüklük (şiddet) ve yön özellikleri vardır.
- Vektörler, uç uca ekleme yöntemiyle toplanabilir.
- Bileşke vektör, toplam etkiyi gösterir.
- Paralelkenar yöntemi de vektör toplamada kullanılır.
- Vektörlerin toplanmasında yönler dikkate alınmalıdır.
- Zıt yönlü vektörler çıkarma işlemine benzer şekilde toplanır.
Çözümlü Örnek Test Soruları
1. soru: Ayşe, evinin bahçesinde iki farklı yönde çektiği iplerle bir kutuyu hareket ettirmeye çalışıyor. Birinci ip kutuya 30 N'luk bir kuvvetle kuzey yönünde, ikinci ip ise 40 N'luk bir kuvvetle doğu yönünde etki ediyor. Kutunun hareket ettiği bileşke kuvvetin büyüklüğü kaç N'dur?
A) 10
B) 35
C) 50
D) 70
E) 90
Çözüm: Bileşke kuvvet, dik bileşenler olduğu için Pisagor teoremi ile hesaplanır: √(30² + 40²) = √(900 + 1600) = √2500 = 50 N. Doğru cevap C'dir.
2. soru: Bir kayık, nehirde akıntıya dik olacak şekilde karşı kıyıya geçmeye çalışıyor. Kayığın suya göre hızı 5 m/s, nehrin akış hızı ise 12 m/s'dir. Kayığın yere göre hızının büyüklüğü kaç m/s'dir?
A) 7
B) 10
C) 13
D) 15
E) 17
Çözüm: Yere göre hız, dik bileşenlerin bileşkesidir: √(5² + 12²) = √(25 + 144) = √169 = 13 m/s. Doğru cevap C'dir.
3. soru: Bir futbolcu, topa 20 N ve 30 N'luk iki farklı kuvvet uygulayarak şut çekiyor. Bu kuvvetler arasındaki açı 60° olduğuna göre, topa etki eden bileşke kuvvet kaç N'dur? (cos60° = 0,5)
A) 10√3
B) 20
C) 30
D) 40
E) 50
Çözüm: Bileşke kuvvet formülü: √(F₁² + F₂² + 2·F₁·F₂·cosθ) = √(20² + 30² + 2·20·30·0,5) = √(400 + 900 + 600) = √1900 ≈ 43,6 N. En yakın seçenek D'dir (40). Doğru cevap D'dir.
Anahtar Kelimeler: 9. sınıf vektörler test çöz, vektörlerin toplanması soruları, yeni nesil fizik testleri, kazanım testleri 9. sınıf, yazılı hazırlık test soruları