Vektörlerin Özellikleri Test Çöz 9. Sınıf Fizik Soruları Cevapları
9. sınıf Fizik dersinin önemli konularından biri olan vektörler, fiziksel büyüklüklerin yönü ve şiddetini ifade etmek için kullanılır. Vektörler, hem büyüklük hem de yön içerdiğinden skaler büyüklüklerden farklıdır. Bu konu, öğrencilerin fiziksel olayları matematiksel olarak modellemesine yardımcı olur. Vektörlerin özelliklerini anlamak, kuvvet, hız ve ivme gibi temel kavramları kavramak için kritik bir adımdır. Bu derste vektörlerin temel özellikleri, bileşenleri ve işlemleri detaylı bir şekilde ele alınacaktır.
- Vektörler, büyüklük (şiddet) ve yön ile tanımlanan fiziksel büyüklüklerdir.
- Skaler büyüklüklerden (sadece büyüklüğü olan) farklı olarak yön bilgisi taşır.
- Vektörler, ok işaretiyle gösterilir ve uzunluğu büyüklüğünü temsil eder.
- Eşit vektörler, aynı büyüklük ve yöne sahip olan vektörlerdir.
- Vektörlerin toplanması, uç uca ekleme (paralelkenar) yöntemiyle yapılır.
- Bir vektör, bileşenlerine ayrılarak analiz edilebilir (x ve y eksenlerindeki izdüşümleri).
- Vektörlerin çıkarılması, çıkarılacak vektörün tersiyle toplanarak yapılır.
- Vektörlerin çarpımı iki şekildedir: skaler (nokta) çarpım ve vektörel (çapraz) çarpım.
Çözümlü Örnek Test Soruları
1. soru: Ahmet, okul bahçesinde 30 metre doğuya, sonra 40 metre kuzeye yürüyor. Ahmet'in başlangıç noktasına göre yer değiştirmesi kaç metredir?
A) 10 metre
B) 35 metre
C) 50 metre
D) 70 metre
E) 90 metre
Çözüm: Doğu ve kuzey vektörleri dik olduğu için Pisagor teoremi uygulanır: √(30² + 40²) = 50 metre. Doğru cevap C'dir.
2. soru: Bir drone 20 m/s hızla kuzeye, rüzgar ise 15 m/s hızla batıya esiyor. Drone'un yere göre hız vektörünün büyüklüğü kaç m/s'dir?
A) 5 m/s
B) 18 m/s
C) 25 m/s
D) 30 m/s
E) 35 m/s
Çözüm: Dik bileşenler olduğu için √(20² + 15²) = 25 m/s. Doğru cevap C'dir.
3. soru: Bir kayık, nehirde akıntıya dik 8 m/s hızla hareket ederken, nehir akıntısı 6 m/s hızla kayığı sürüklüyor. Kayığın yere göre hızı kaç m/s'dir?
A) 2 m/s
B) 10 m/s
C) 14 m/s
D) 16 m/s
E) 20 m/s
Çözüm: Dik bileşenlerin bileşkesi √(8² + 6²) = 10 m/s. Doğru cevap B'dir.
4. soru: Bir uçak 300 km/saat hızla kuzeybatıya (45° kuzey-batı) uçuyor. Uçağın kuzey ve batı bileşenlerinin hızları kaçar km/saattir? (cos45°=sin45°≈0,7)
A) Kuzey: 150, Batı: 150
B) Kuzey: 200, Batı: 200
C) Kuzey: 210, Batı: 210
D) Kuzey: 250, Batı: 250
E) Kuzey: 300, Batı: 300
Çözüm: Bileşenler = 300×0,7 ≈ 210 km/saat. Doğru cevap C'dir.
5. soru: Bir bisikletli 12 m/s hızla doğuya giderken, yan rüzgar 5 m/s hızla güneye itiyor. Bisikletlinin yere göre hız vektörünün yönü nedir? (tanθ = 5/12)
A) Doğu
B) Güneydoğu
C) Doğu ile güneydoğu arası
D) Güney
E) Batı
Çözüm: Hız vektörü doğu-güney arasında ve tanθ=5/12 olduğu için doğu ile güneydoğu arasındadır. Doğru cevap C'dir.
Anahtar Kelimeler: 9. sınıf fizik vektörler testi, vektörler test soruları, fizik kazanım testleri, yeni nesil fizik testleri, yazılı hazırlık test çöz