Kaldırma Kuvveti Test Çöz 9. Sınıf Fizik Soruları Cevapları

9. sınıf fizik dersinin önemli konularından biri olan kaldırma kuvveti, sıvıların cisimlere uyguladığı yukarı yönlü kuvveti inceler. Bu kavram, günlük hayatta gemilerin yüzmesi, balonların uçması gibi birçok olayın temelini oluşturur. Kaldırma kuvvetinin büyüklüğü, cismin batan hacmi ve sıvının yoğunluğuyla doğrudan ilişkilidir. Konu, öğrencilerin temel fizik prensiplerini kavraması için kritik bir öneme sahiptir.

• Kaldırma kuvveti, sıvı içine batan cisimlere uygulanan yukarı yönlü net kuvvettir.
• Archimedes prensibine göre, kaldırma kuvveti cismin taşırdığı sıvının ağırlığına eşittir.
• Kaldırma kuvveti, cismin batan hacmi ve sıvının yoğunluğu ile doğru orantılıdır.
• Cismin yoğunluğu sıvıdan küçükse yüzer, büyükse batar, eşitse askıda kalır.
• Kaldırma kuvveti, hava gibi gaz ortamlarda da etkilidir (örneğin balonlar).
• Günlük hayatta deniz taşıtlarının tasarımında kaldırma kuvveti hesabı kullanılır.

Çözümlü Örnek Test Soruları

1. soru: Bir öğrenci, tatilde gittiği yaz kampında arkadaşlarıyla birlikte göle girmiştir. Gölde yüzerken suyun kendisini yukarı doğru ittiğini fark etmiştir. Bu olayı fizik dersinde öğrendiği kaldırma kuvveti konusuyla ilişkilendirmek isteyen öğrenci, aşağıdaki soruyu sormuştur: "Bir cismin sıvı içindeki denge durumu neye bağlıdır?"
A) Cismin rengine
B) Cismin kütlesine ve sıvının yoğunluğuna
C) Sıvının sıcaklığına
D) Cismin şekline
E) Cismin hızına
Çözüm: Bir cismin sıvı içindeki denge durumu, cismin kütlesine ve sıvının yoğunluğuna bağlıdır. Eğer cismin yoğunluğu sıvının yoğunluğundan küçükse cisim yüzer, eşitse askıda kalır, büyükse batar. Doğru cevap B'dir.

2. soru: Bir inşaat mühendisi, su üzerinde yüzen bir dubanın tasarımını yaparken kaldırma kuvvetini hesaplamak zorundadır. Duba, 2 m³ hacme sahip ve suya bırakıldığında 1500 kg kütleli bir yükü taşıyabilmektedir. Buna göre, suyun dubaya uyguladığı kaldırma kuvveti kaç N'dir? (g = 10 m/s², suyun yoğunluğu = 1000 kg/m³)
A) 10000 N
B) 15000 N
C) 20000 N
D) 25000 N
E) 30000 N
Çözüm: Kaldırma kuvveti (Fk) = Vbatan × ρsıvı × g formülüyle hesaplanır. Dubanın tamamı suya battığı için Vbatan = 2 m³'tür. Fk = 2 × 1000 × 10 = 20000 N'dir. Doğru cevap C'dir.

3. soru: Bir baloncu, elindeki balonu şişirirken balonun havada yükselmesini sağlamak istiyor. Balonun içine helyum gazı doldurulduğunda balonun havada yükselebilmesi için aşağıdaki koşullardan hangisi sağlanmalıdır?
A) Balonun ağırlığı, helyum gazının kaldırma kuvvetinden büyük olmalıdır.
B) Balonun ağırlığı, helyum gazının kaldırma kuvvetine eşit olmalıdır.
C) Balonun ağırlığı, helyum gazının kaldırma kuvvetinden küçük olmalıdır.
D) Balonun hacmi, helyum gazının hacminden büyük olmalıdır.
E) Balonun yoğunluğu, helyum gazının yoğunluğundan büyük olmalıdır.
Çözüm: Bir balonun yükselebilmesi için balonun ağırlığının, helyum gazının uyguladığı kaldırma kuvvetinden küçük olması gerekir. Doğru cevap C'dir.

4. soru: Bir dalgıç, denizde dalış yaparken suyun derinliklerine indikçe üzerindeki basıncın arttığını fark eder. Dalgıç, su yüzeyinde 70 kg kütleye sahiptir ve suyun yoğunluğu 1025 kg/m³'tür. Dalgıcın su içindeki görünen ağırlığı sıfır olduğuna göre, dalgıcın hacmi kaç m³'tür? (g = 10 m/s²)
A) 0,065
B) 0,068
C) 0,070
D) 0,075
E) 0,080
Çözüm: Görünen ağırlık sıfır olduğuna göre, dalgıcın ağırlığı kaldırma kuvvetine eşittir. mg = ρsu × V × g → 70 × 10 = 1025 × V × 10 → V = 70/1025 ≈ 0,068 m³. Doğru cevap B'dir.

Anahtar Kelimeler: 9. sınıf kaldırma kuvveti test çöz, kaldırma kuvveti test soruları, fizik kazanım testleri, yeni nesil testler, yazılı hazırlık testleri