Sıvılarda Basınç Test Çöz 9. Sınıf Fizik Çözümlü Sorular
9. sınıf fizik dersinde sıvılarda basınç konusu, sıvıların basınç özelliklerini ve bu basıncın nelere bağlı olduğunu inceler. Sıvıların yoğunluğu, derinliği ve yer çekimi ivmesi gibi faktörler basıncı etkiler. Bu konu, günlük hayatta karşılaştığımız birçok olayın temelini oluşturur ve mühendislikten doğa bilimlerine kadar geniş bir uygulama alanına sahiptir.
- Sıvı basıncı, sıvının yoğunluğu, derinliği ve yer çekimi ivmesine bağlıdır.
- Basınç formülü: P = h × d × g (h: derinlik, d: yoğunluk, g: yer çekimi ivmesi).
- Sıvı basıncı kabın şekline ve genişliğine bağlı değildir.
- Basınç, sıvının her yöne eşit şekilde iletilmesini sağlar (Pascal Prensibi).
- Derinlik arttıkça sıvı basıncı artar.
- Aynı derinlikteki basınç, sıvının cinsine (yoğunluğuna) göre değişir.
Çözümlü Örnek Test Soruları
1. soru: Bir öğrenci, evde annesine yardım etmek için su dolu bir kovayı taşırken kovanın alt kısmındaki basıncın daha fazla olduğunu fark ediyor. Bu durumu açıklamak isteyen öğrenci, aşağıdaki bilgilerden hangisini kullanmalıdır?
A) Sıvı basıncı, sıvının derinliği ile doğru orantılıdır.
B) Sıvı basıncı, kabın şekline bağlıdır.
C) Sıvı basıncı, sıvının yoğunluğu ile ters orantılıdır.
D) Sıvı basıncı, sıvının miktarına bağlıdır.
E) Sıvı basıncı, sıvının sıcaklığı ile değişir.
Çözüm: Sıvı basıncı, sıvının derinliği ve yoğunluğu ile doğru orantılıdır. Kovadaki suyun alt kısmında basınç daha fazladır çünkü derinlik artar. Doğru cevap A'dır.
2. soru: Bir dalgıç, denizde 10 metre derinliğe daldığında üzerindeki su basıncını hesaplamak istiyor. Deniz suyunun yoğunluğu 1030 kg/m³ ve yer çekimi ivmesi 10 m/s² olduğuna göre, dalgıcın üzerindeki su basıncı kaç Pascal'dır?
A) 10300
B) 103000
C) 10000
D) 100000
E) 1030
Çözüm: Sıvı basıncı formülü P = h d g'dir. Buna göre P = 10 1030 10 = 103000 Pa. Doğru cevap B'dir.
3. soru: Bir mühendis, baraj yapımında suyun basıncını azaltmak için baraj duvarını aşağıdan yukarıya doğru genişleyen bir şekilde tasarlıyor. Bu tasarımın nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
A) Suyun debisini artırmak
B) Barajın estetik görünmesini sağlamak
C) Derinlik arttıkça artan basıncı dengelemek
D) Suyun sıcaklığını korumak
E) Barajın maliyetini düşürmek
Çözüm: Baraj duvarının aşağıdan yukarıya genişlemesi, derinlik arttıkça artan basıncı dengelemek içindir. Doğru cevap C'dir.
4. soru: Bir öğrenci, U şeklindeki bir borunun bir kolu su, diğer kolu ise yağ ile doldurulduğunda sıvı seviyelerinin farklı olduğunu gözlemliyor. Bu farkın nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
A) Sıvıların yoğunluklarının farklı olması
B) Borunun şeklinin farklı olması
C) Sıvıların sıcaklıklarının farklı olması
D) Sıvıların renklerinin farklı olması
E) Sıvıların hacimlerinin farklı olması
Çözüm: Sıvı seviyelerindeki fark, sıvıların yoğunluklarının farklı olmasından kaynaklanır. Doğru cevap A'dır.
5. soru: Bir su deposunun tabanındaki basınç, depodaki su seviyesi 2 katına çıkarıldığında nasıl değişir?
A) Yarıya iner
B) Değişmez
C) 2 katına çıkar
D) 4 katına çıkar
E) 3 katına çıkar
Çözüm: Sıvı basıncı derinlik ile doğru orantılıdır. Su seviyesi 2 katına çıkarsa basınç da 2 katına çıkar. Doğru cevap C'dir.
6. soru: Bir şişedeki suyun tabanındaki basınç, şişe yatay konuma getirildiğinde nasıl değişir?
A) Artar
B) Azalır
C) Değişmez
D) Önce artar sonra azalır
E) Önce azalır sonra artar
Çözüm: Sıvı basıncı derinliğe bağlıdır. Şişe yatay konuma getirildiğinde derinlik azalır, dolayısıyla basınç da azalır. Doğru cevap B'dir.
7. soru: Bir su borusunun dar bir noktasından geçen suyun basıncı ve hızı için ne söylenebilir?
A) Basınç artar, hız azalır
B) Basınç azalır, hız artar
C) Basınç ve hız artar
D) Basınç ve hız azalır
E) Basınç ve hız değişmez
Çözüm: Bernoulli prensibine göre borunun daralan kısmından geçen suyun hızı artar, basıncı azalır. Doğru cevap B'dir.
8. soru: Bir yüzme havuzunda, suyun derinliği 3 metre olduğuna göre havuzun tabanındaki su basıncı kaç Pascal'dır? (Suyun yoğunluğu 1000 kg/m³, g = 10 m/s²)
A) 3000
B) 30000
C) 300
D) 30
E) 300000
Çözüm: P = h d g = 3 1000 10 = 30000 Pa. Doğru cevap B'dir.
Anahtar Kelimeler: 9. sınıf sıvılarda basınç test çöz, sıvı basıncı test soruları, yazılı hazırlık testleri, yeni nesil basınç soruları, kazanım testleri çöz