Vektörlerin Toplanması Test Çöz 9. Sınıf Fizik Soruları ve Cevapları

9. sınıf fizik dersinde vektörlerin toplanması, temel fizik kavramlarından biri olup öğrencilerin analitik düşünme becerilerini geliştirmelerine yardımcı olur. Vektörler, büyüklük ve yön özelliklerine sahip fiziksel niceliklerdir ve bunların toplanması, farklı yönlerdeki etkilerin bileşkesini bulmayı gerektirir. Bu konu, kuvvet, hız ve ivme gibi temel fiziksel olayların anlaşılmasında kritik bir rol oynar. Öğrenciler, vektörleri grafiksel ve analitik yöntemlerle toplamayı öğrenerek problem çözme yeteneklerini pekiştirir.

Özet Bilgi

• Vektörler, büyüklük (şiddet) ve yönü olan fiziksel niceliklerdir.
• Vektörlerin toplanmasında uç uca ekleme (grafik) yöntemi veya analitik (bileşenlerine ayırma) yöntemi kullanılır.
• Uç uca ekleme yönteminde vektörler ardışık olarak çizilir, bileşke vektör ilk başlangıç noktasından son vektörün bitimine çizilir.
• Analitik yöntemde vektörler x ve y bileşenlerine ayrılır, bileşenler ayrı ayrı toplanarak bileşke vektör bulunur.
• Bileşke vektörün büyüklüğü, bileşenlerin karelerinin toplamının kareköküyle (Pisagor teoremi) hesaplanır.
• Aynı yönlü vektörlerin toplamı aritmetik toplamla, zıt yönlülerin toplamı ise farkla bulunur.

Çözümlü Örnek Test Soruları

1. soru: Aynı düzlemde bulunan iki vektörün büyüklükleri 3 birim ve 4 birimdir. Bu vektörler arasındaki açı 90° olduğuna göre, bileşke vektörün büyüklüğü kaç birimdir?
A) 5
B) 6
C) 7
D) 8
E) 9
Çözüm: Pisagor teoremine göre bileşke vektörün büyüklüğü √(3² + 4²) = 5 birimdir. Doğru cevap A'dır.

2. soru: Büyüklükleri 5 birim ve 12 birim olan iki vektör arasındaki açı 180° olduğunda bileşke vektörün büyüklüğü kaç birim olur?
A) 7
B) 10
C) 13
D) 17
E) 20
Çözüm: Vektörler zıt yönlü olduğu için bileşke vektörün büyüklüğü |12 - 5| = 7 birimdir. Doğru cevap A'dır.

3. soru: Aynı düzlemde bulunan iki vektörün büyüklükleri 6 birim ve 8 birimdir. Bileşke vektörün büyüklüğü 10 birim olduğuna göre, bu iki vektör arasındaki açı kaç derecedir?
A) 30°
B) 45°
C) 60°
D) 90°
E) 120°
Çözüm: Kosinüs teoremine göre 10² = 6² + 8² - 2·6·8·cosθ → 100 = 100 - 96cosθ → cosθ = 0 → θ = 90°. Doğru cevap D'dir.

4. soru: Büyüklükleri 2 birim ve 3 birim olan iki vektörün bileşkesi 5 birim olduğuna göre, bu vektörler arasındaki açı kaç derecedir?
A) 0°
B) 30°
C) 45°
D) 60°
E) 90°
Çözüm: Bileşke vektörün büyüklüğü vektörlerin toplamına eşit olduğu için (5 = 2 + 3) vektörler aynı yönlüdür. Açı 0° olmalıdır. Doğru cevap A'dır.

5. soru: Aynı düzlemde bulunan üç vektörün büyüklükleri 3 birim, 4 birim ve 5 birimdir. Bu vektörlerin bileşkesi sıfır olduğuna göre, 3 birim ve 4 birimlik vektörler arasındaki açı kaç derecedir?
A) 30°
B) 45°
C) 60°
D) 90°
E) 180°
Çözüm: Bileşke sıfır olduğu için 3-4-5 üçgeni oluşur. 3 ve 4 birimlik vektörler arasındaki açı 90° olmalıdır. Doğru cevap D'dir.

6. soru: Büyüklükleri 7 birim ve 24 birim olan iki vektörün bileşkesinin alabileceği en büyük değer kaç birimdir?
A) 17
B) 24
C) 25
D) 31
E) 35
Çözüm: Bileşke vektörün en büyük değeri vektörler aynı yönlü olduğunda oluşur: 7 + 24 = 31 birim. Doğru cevap D'dir.

Anahtar Kelimeler: 9. sınıf vektörler testi, vektörlerin toplanması soruları, yazılı hazırlık testleri, kazanım testleri çöz, yeni müfredat fizik testleri