Maddelerin Tanecikli, Boşluklu ve Hareketli Yapısı Test Çöz 5. Sınıf Fen Bilimleri
5. sınıf Fen Bilimleri dersinde "Maddelerin Tanecikli, Boşluklu ve Hareketli Yapısı" konusu, maddenin temel özelliklerini anlamamızı sağlar. Bu konuda maddelerin gözle görülemeyecek kadar küçük taneciklerden oluştuğu, bu tanecikler arasında boşluklar bulunduğu ve sürekli hareket halinde oldukları öğrenilir. Katı, sıvı ve gaz halindeki maddelerin tanecik yapıları karşılaştırılarak günlük hayattaki olaylar açıklanır. Bu temel bilgiler, maddenin davranışlarını anlamada önemli bir adımdır.
- Madde, gözle görülemeyen taneciklerden oluşur.
- Tanecikler arasında boşluklar bulunur.
- Tanecikler sürekli hareket halindedir.
- Katı maddelerin tanecikleri düzenli ve sıkı paketlenmiştir.
- Sıvı maddelerin tanecikleri birbirine temas eder ancak serbestçe hareket eder.
- Gaz maddelerin tanecikleri arasında geniş boşluklar vardır ve hızlı hareket eder.
- Isı alan maddelerin tanecik hareketliliği artar.
- Taneciklerin hareketi, maddenin hal değiştirmesini açıklar.
Çözümlü Örnek Test Soruları
1. soru: Ayşe, annesinin mutfağında şeker ve tuzu karıştırdı. Karışımı suya attığında şekerin çözündüğünü, tuzun ise dibe çöktüğünü gözlemledi. Bu durumla ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
A) Tuzun tanecikleri şekerinkinden daha büyüktür.
B) Şekerin tanecikleri su molekülleriyle etkileşime girmez.
C) Tuzun tanecikleri arasındaki boşluklar şekerinkinden fazladır.
D) Şekerin tanecikleri suda daha hızlı hareket eder.
Çözüm: Şekerin tanecikleri su molekülleriyle etkileşime girerek çözünürken, tuzun tanecikleri daha yavaş çözünür veya çöker. Doğru cevap D'dir.
2. soru: Mehmet, bir deneyde balonun içine hava doldurup sıcak suya koyduğunda balonun şiştiğini gözlemledi. Soğuk suya koyduğunda ise balonun küçüldüğünü fark etti. Bu deneyle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Hava tanecikleri sıcaklık arttıkça daha hızlı hareket eder.
B) Tanecikler arasındaki boşluk sıcaklıkla değişir.
C) Soğuk suda taneciklerin hareketi durur.
D) Balonun şişmesi taneciklerin hareketliliğiyle ilgilidir.
Çözüm: Soğuk suda taneciklerin hareketi yavaşlar ancak durmaz. Doğru cevap C'dir.
3. soru: Zeynep, bir bardak suya atılan buzun erimesini izledi. Buz erirken su seviyesinin değişmediğini fark etti. Bu gözlemle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) Buzun tanecikleri arasındaki boşluk, suya göre daha fazladır.
B) Erime sırasında taneciklerin hareketliliği artar.
C) Su seviyesi değişmez çünkü taneciklerin toplam hacmi sabittir.
D) Buz erirken tanecikler arasındaki çekim kuvveti artar.
Çözüm: Buz erirken tanecikler arasındaki çekim kuvveti değişmez, sadece hareketlilik artar. Doğru cevap D'dir.
4. soru: Can, bir şişeye koyduğu kolonyanın kokusunu odanın her yerinden aldı. Bu durumla ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
A) Kolonya tanecikleri hava taneciklerinden daha ağırdır.
B) Taneciklerin hareketi sadece sıvı halde gözlemlenebilir.
C) Kolonya tanecikleri havada yayılarak boşluklu yapıyı gösterir.
D) Kokunun yayılması taneciklerin hareketsiz olduğunu kanıtlar.
Çözüm: Kolonya tanecikleri havada yayılarak maddelerin boşluklu ve hareketli yapısını kanıtlar. Doğru cevap C'dir.
Anahtar Kelimeler: 5. sınıf fen bilimleri test çöz, maddelerin tanecikli yapısı testleri, boşluklu ve hareketli yapı soruları, yazılı hazırlık testleri, kazanım değerlendirme sınavı