Ampul Parlaklığını Etkileyen Değişkenler Test Çöz 5. Sınıf Fen Bilimleri
5. sınıf Fen Bilimleri dersinde basit bir elektrik devresinde ampul parlaklığını etkileyen değişkenler, öğrencilerin temel elektrik kavramlarını anlaması için önemli bir konudur. Bu konuda, devre elemanlarının nasıl çalıştığı ve ampulün parlaklığının hangi faktörlere bağlı olduğu incelenir. Öğrenciler, pil sayısı, iletkenin uzunluğu, tel kalınlığı gibi değişkenlerin etkisini gözlemleyerek bilimsel süreç becerilerini geliştirir. Deneyler ve gözlemlerle desteklenen bu konu, günlük hayatta karşılaşılan elektrik devrelerinin temelini oluşturur.
- Pil sayısı (voltaj) arttıkça ampul parlaklığı artar.
- Pil sayısı azaldıkça ampul parlaklığı azalır.
- İletken telin uzunluğu arttıkça ampul parlaklığı azalır.
- İletken telin kalınlığı arttıkça ampul parlaklığı artar.
- Devreye seri bağlı ampul sayısı arttıkça parlaklık azalır.
- Devreye paralel bağlı ampul sayısı değişse bile parlaklık sabit kalır.
- Direnç arttıkça ampul parlaklığı azalır.
Çözümlü Örnek Test Soruları
1. soru: Ayşe, fen bilgisi dersinde basit bir elektrik devresi kuruyor. Devrede bir pil, iki adet ampul ve bağlantı kabloları bulunuyor. Ayşe, ampullerin parlaklığının değişmesi için aşağıdaki değişikliklerden hangisini yaparsa ampul parlaklığı artar?
A) Pil sayısını azaltmak
B) Devreye bir ampul daha eklemek
C) Pil sayısını artırmak
D) Bağlantı kablolarını uzatmak
Çözüm: Ampul parlaklığını artırmak için devredeki gerilimi artırmak gerekir. Pil sayısını artırmak gerilimi artıracağından ampul parlaklığı da artar. Doğru cevap C'dir.
2. soru: Mehmet, evdeki el fenerinin ampulünün eskisi kadar parlak olmadığını fark ediyor. Fenerin içindeki devrede bir pil ve bir ampul bulunuyor. Mehmet, ampul parlaklığını artırmak için aşağıdakilerden hangisini yapmalıdır?
A) Pilin ömrünü kontrol etmek ve bitmişse yeni pil takmak
B) Ampulü daha küçük bir ampulle değiştirmek
C) Devreye daha uzun kablolar eklemek
D) Ampulü sökerek devreyi açık bırakmak
Çözüm: Ampul parlaklığının azalmasının nedeni pilin bitmesi olabilir. Yeni pil takmak gerilimi artırarak parlaklığı da artırır. Doğru cevap A'dır.
3. soru: Zeynep, ödev için kurduğu elektrik devresinde ampullerin parlaklığının farklı olduğunu görüyor. Devrede iki ampul seri bağlanmış ve bir pil bulunuyor. Zeynep, ampullerin parlaklığını eşit hale getirmek için ne yapmalıdır?
A) Devreye bir ampul daha eklemek
B) Ampullerin ikisini de paralel bağlamak
C) Pil sayısını azaltmak
D) Bağlantı kablolarını kısaltmak
Çözüm: Seri bağlı ampullerin parlaklığı eşit olmaz. Ampullerin parlaklığını eşitlemek için paralel bağlamak gerekir. Doğru cevap B'dir.
4. soru: Can, sınıfta kurduğu elektrik devresinde ampulün çok parlak yandığını görüyor. Devrede iki pil ve bir ampul bulunuyor. Can, ampulün daha az parlak yanması için aşağıdakilerden hangisini yapmalıdır?
A) Devreye bir ampul daha eklemek
B) Pil sayısını bir tane azaltmak
C) Bağlantı kablolarını uzatmak
D) Ampulü daha güçlü bir ampulle değiştirmek
Çözüm: Ampul parlaklığını azaltmak için devredeki gerilimi azaltmak gerekir. Pil sayısını azaltmak gerilimi düşürerek parlaklığı da azaltır. Doğru cevap B'dir.
Anahtar Kelimeler: 5. sınıf elektrik devresi test çöz, ampul parlaklığı test soruları, yeni nesil fen bilimleri testleri, basit elektrik devresi kazanım testleri, yazılı hazırlık testleri