Sınıflandırmada Üç Üst Âlem (Domain) Sistemi Test Çöz 9. Sınıf Biyoloji

9. sınıf biyoloji dersinde sınıflandırma konusu, canlıların organize edilmesi ve anlaşılması için temel bir yaklaşım sunar. Üç üst âlem (domain) sistemi, modern biyolojide canlıları Bacteria, Archaea ve Eukarya olarak gruplandıran evrensel bir sınıflandırma yöntemidir. Bu sistem, hücre yapıları, genetik özellikler ve metabolik süreçler gibi temel farklılıklara dayanır. Öğrenciler, bu üst âlemlerin özelliklerini ve birbirlerinden nasıl ayrıldıklarını öğrenerek canlı çeşitliliğini daha iyi kavrayabilirler.

• Üç üst âlem: Bacteria, Archaea ve Eukarya.
• Bacteria: Prokaryotik hücre yapısına sahip, en yaygın mikroorganizmalar.
• Archaea: Aşırı ortamlarda yaşayan, prokaryotik ama bakterilerden farklı yapıda.
• Eukarya: Ökaryotik hücre yapısına sahip, bitkiler, hayvanlar, mantarlar ve protistler.
• Bacteria ve Archaea'nın hücre duvarı yapıları farklıdır.
• Eukarya âlemi, zarlı organelleri ve karmaşık yapıları ile öne çıkar.
• Sınıflandırma, DNA analizleri ve evrimsel akrabalıklara göre yapılır.

Çözümlü Örnek Test Soruları

1. soru: Ayşe, bir bilim fuarı için üç üst âlem (domain) sistemi hakkında bir poster hazırlıyor. Araştırmaları sırasında, bakterilerin prokaryotik olduğunu, arkelerin ise aşırı ortamlarda yaşayabildiğini öğreniyor. Ancak ökaryotların hangi özellikleriyle diğerlerinden ayrıldığı konusunda kafası karışıyor. Ayşe'nin ökaryotları doğru şekilde tanımlaması için aşağıdaki seçeneklerden hangisi en uygun olur?
A) Hücrelerinde zarlı organeller bulunmaz
B) DNA'ları çıplaktır ve histon proteinleriyle sarılı değildir
C) Hücre duvarları peptidoglikan içerir
D) Çekirdek zarı ve zarlı organeller bulundururlar
E) Sadece tek hücreli canlılardan oluşurlar
Çözüm: Ökaryotların en belirgin özelliği çekirdek zarı ve zarlı organellere sahip olmalarıdır. Doğru cevap D'dir.

2. soru: Bir biyoloji öğretmeni, sınıfta üç üst âlem sistemini anlatırken öğrencilerine şu senaryoyu veriyor: "Bir laboratuvarda, yüksek sıcaklıkta yaşayabilen bir mikroorganizma keşfedildi. Bu organizma, peptidoglikan içermeyen bir hücre duvarına sahip ve DNA'sı histon proteinleriyle sarılı." Bu mikroorganizma hangi üst âlemde sınıflandırılmalıdır?
A) Bacteria
B) Archaea
C) Eukarya
D) Protista
E) Fungi
Çözüm: Yüksek sıcaklıkta yaşayabilme, peptidoglikan içermeyen hücre duvarı ve histonlu DNA özellikleri Archaea üst âlemine aittir. Doğru cevap B'dir.

3. soru: Mehmet, bir belgeselde okuduğu bilgiye göre, okyanusun derinliklerinde yaşayan bir canlının hücrelerinde mitokondri bulunmadığını fark ediyor. Ancak bu canlı, kamçısıyla hareket edebiliyor ve fotosentez yapabiliyor. Mehmet'in incelediği bu canlı hangi üst âlemde yer alır?
A) Bacteria
B) Archaea
C) Eukarya
D) Hem Bacteria hem Archaea
E) Hiçbiri
Çözüm: Kamçılı hareket ve fotosentez ökaryotik özelliklerdir, mitokondri bulunmaması ise ilkel bir ökaryot olabileceğini gösterir. Doğru cevap C'dir (Eukarya).

Anahtar Kelimeler: 9. sınıf biyoloji test çöz, üç üst âlem test soruları, domain sistemi kazanım testleri, yeni nesil biyoloji soruları, lise 1 biyoloji testleri