Demografik Dönüşüm Süreci ve Nüfus Piramitleri Test Çöz 9. Sınıf Coğrafya
9. sınıf Coğrafya dersinde işlenen "Demografik Dönüşüm Süreci ve Nüfus Piramitleri" konusu, toplumların nüfus yapısındaki değişimleri ve bu değişimlerin nedenlerini anlamamızı sağlar. Demografik dönüşüm, doğum ve ölüm oranlarındaki dalgalanmaların sosyoekonomik gelişmelerle nasıl şekillendiğini açıklar. Nüfus piramitleri ise bir ülkenin yaş ve cinsiyet dağılımını görselleştirerek gelecekteki nüfus dinamiklerini yorumlamamıza yardımcı olur. Bu konu, dünya genelindeki nüfus trendlerini analiz etmek için temel bir araç sunar.
- Demografik dönüşüm, nüfusun doğum-ölüm dengesindeki evrelerle açıklanır.
- Nüfus piramitleri, yaş gruplarına göre nüfusun dağılımını gösterir.
- Piramit tipleri (geniş tabanlı, dar tabanlı, düzensiz) farklı gelişmişlik düzeylerini yansıtır.
- Demografik dönüşümün aşamaları: geleneksel, geçiş, olgun ve modern dönem.
- Nüfus politikaları, demografik dönüşümü etkileyen faktörlerden biridir.
- Piramitler, gelecekteki işgücü ve yaşlı nüfus oranını tahmin etmede kullanılır.
Çözümlü Örnek Test Soruları
1. soru: Türkiye'de son yıllarda yaşanan demografik dönüşüm sürecinde aşağıdakilerden hangisi gözlemlenen bir değişim değildir?
A) Doğum oranlarının azalması
B) Ortalama yaşam süresinin uzaması
C) Kentsel nüfus oranının artması
D) Genç nüfus oranının hızla artması
E) Yaşlı nüfus oranının yükselmesi
Çözüm: Türkiye'de demografik dönüşümle birlikte genç nüfus oranı azalmaktadır, artmamaktadır. Doğru cevap D'dir.
2. soru: Aşağıdaki nüfus piramitlerinden hangisi, doğum ve ölüm oranlarının yüksek olduğu, gelişmemiş bir ülkeye aittir?
A) Geniş tabanlı ve hızla daralan
B) Dikdörtgen şeklinde olan
C) Dar tabanlı ve geniş orta kesimli
D) Tabanı ve orta kesimi eşit genişlikte olan
E) Tabanı dar, üst kesimi geniş olan
Çözüm: Gelişmemiş ülkelerde nüfus piramidi geniş tabanlı ve hızla daralan şekildedir. Doğru cevap A'dır.
3. soru: Bir ülkede 0-14 yaş grubunun nüfus içindeki oranı hızla azalırken, 65 yaş üstü nüfusun oranı artıyorsa, bu ülke için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?
A) Nüfus artış hızı yükselmektedir
B) Demografik fırsat penceresi açılmıştır
C) Nüfus dinamik ve genç yapıdadır
D) Demografik dönüşüm sürecini tamamlamıştır
E) Doğurganlık oranları yüksektir
Çözüm: Bu durum, ülkenin demografik dönüşüm sürecini tamamladığını gösterir. Doğru cevap D'dir.
4. soru: Aşağıdaki grafikte bir ülkenin 1950-2050 yılları arasındaki nüfus piramitleri verilmiştir. 1950'de geniş tabanlı olan piramit, 2020'de çanak şeklini almış, 2050 projeksiyonunda ise ters çanak şeklini almıştır. Bu değişim için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?
A) Ülke gelişmiş ülkeler kategorisine girmiştir
B) Doğurganlık oranları sürekli azalmıştır
C) Yaşlı nüfus oranı artmıştır
D) Nüfus artış hızı sürekli yükselmiştir
E) Ortalama yaşam süresi uzamıştır
Çözüm: Nüfus piramidinin bu şekilde değişmesi, nüfus artış hızının azaldığını gösterir, yükselmediğini. Doğru cevap D'dir.
5. soru: Birleşmiş Milletler verilerine göre, 2050 yılında dünya nüfusunun %16'sını 65 yaş üstü bireyler oluşturacaktır. Bu durumun olası sonuçları arasında aşağıdakilerden hangisi yer almaz?
A) Emeklilik sistemlerinde reform ihtiyacı
B) Sağlık harcamalarının artması
C) İşgücü piyasasında genç nüfusun artması
D) Bakım hizmetlerine talep artışı
E) Tasarruf oranlarının değişmesi
Çözüm: Yaşlı nüfus artarken genç nüfus oranı azalacağı için işgücü piyasasında genç nüfus artmaz. Doğru cevap C'dir.
6. soru: Türkiye'nin 2023 nüfus piramidi incelendiğinde, 20-40 yaş grubunun nüfusun büyük kısmını oluşturduğu görülmektedir. Bu durumun ekonomiye olası etkisi aşağıdakilerden hangisidir?
A) İşgücü verimliliğinin azalması
B) Tüketim harcamalarının düşmesi
C) Demografik fırsat penceresinin açılması
D) Bağımlılık oranının artması
E) Emeklilik yaşının düşmesi
Çözüm: Çalışma çağındaki nüfusun fazla olması demografik fırsat penceresinin açıldığını gösterir. Doğru cevap C'dir.
Anahtar Kelimeler: 9. sınıf demografik dönüşüm test çöz, nüfus piramitleri test soruları, yeni nesil nüfus testleri, kazanım testleri 9. sınıf, yazılı hazırlık testleri