Bernoulli İlkesi (Akışkanların Basıncı) Test Çöz 9. Sınıf Fizik Soruları Cevapları

9. sınıf Fizik dersinde işlenen Bernoulli İlkesi, akışkanların hareketi sırasında basınç, hız ve yükseklik arasındaki ilişkiyi açıklayan temel bir prensiptir. Bu konu, sıvı ve gazların davranışını anlamak için önemli olup, günlük hayatta uçak kanatlarından borulardaki su akışına kadar birçok uygulamada karşımıza çıkar. Bernoulli denklemi, enerjinin korunumu ilkesine dayanarak akışkanların dinamik özelliklerini analiz etmemizi sağlar. Bu sayede öğrenciler, basınç değişimlerinin nasıl oluştuğunu ve akışkan hareketinin temel kurallarını kavrayabilir.

Özet Bilgi

• Bernoulli İlkesi, akışkanların hızı ile basıncı arasındaki ters orantıyı açıklar.
• Akışkanın hızı arttıkça basıncı azalır, hızı azaldıkça basıncı artar.
• İlke, enerjinin korunumu prensibine dayanır (kinetik + potansiyel enerji + basınç enerjisi sabit).
• Daralan borularda akışkan hızı artar, basınç düşer (örnek: uçak kanadı tasarımı).
• Günlük hayatta; şırınga, püskürtme sistemleri ve rüzgârın çatı kaldırması gibi olaylarda görülür.
• İdeal akışkanlar için geçerlidir (sürtünmesiz, sıkıştırılamaz ve sürekli akış varsayılır).

Çözümlü Örnek Test Soruları

1. soru: Bir su borusunun daralan bir bölgesinden geçen suyun hızı ve basıncı ile ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?
A) Hız artar, basınç artar
B) Hız azalır, basınç azalır
C) Hız artar, basınç azalır
D) Hız azalır, basınç artar
E) Hız ve basınç değişmez
Çözüm: Bernoulli ilkesine göre, akışkanın hızı arttığında basıncı azalır. Daralan bölgede hız artar, basınç azalır. Doğru cevap C'dir.

2. soru: Bir uçağın kanadının üst yüzeyi daha kavisli, alt yüzeyi daha düzdür. Bu tasarımın nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
A) Kanadın ağırlığını azaltmak
B) Üst yüzeyde hava basıncını artırmak
C) Alt yüzeyde hava hızını artırmak
D) Üst yüzeyde hava hızını artırarak basıncı düşürmek
E) Yakıt tüketimini azaltmak
Çözüm: Bernoulli ilkesine göre, hava kanadın üstünde daha hızlı hareket eder ve basınç düşer. Bu basınç farkı kaldırma kuvveti oluşturur. Doğru cevap D'dir.

3. soru: Yatay bir borudan geçen suyun dar bir bölgedeki basıncı 2000 Pa, geniş bir bölgedeki basıncı 3000 Pa'dır. Dar bölgedeki hız 4 m/s olduğuna göre, geniş bölgedeki hız kaç m/s'dir? (Su yoğunluğu: 1000 kg/m³)
A) 1
B) 2
C) 3
D) 4
E) 5
Çözüm: Bernoulli denklemi kullanılarak: P₁ + ½ρv₁² = P₂ + ½ρv₂². Verilenler yerine konulduğunda v₂ = 2 m/s bulunur. Doğru cevap B'dir.

4. soru: Bir şırınganın pistonunu hızla ittiğimizde, içindeki sıvının enjektör ucundan yüksek hızla çıkmasının nedeni nedir?
A) Yerçekimi etkisi
B) Sıvının viskozitesi
C) Bernoulli ilkesi
D) Basınç farkı oluşması
E) Sürtünme kuvveti
Çözüm: Piston itildiğinde sıvı üzerindeki basınç artar ve dar uçtan yüksek hızla çıkar. Bu, Bernoulli ilkesiyle açıklanır. Doğru cevap C'dir.

5. soru: Bir rüzgar tünelinde hava, daralan bir bölgeden geçerken hızı 10 m/s'den 20 m/s'ye çıkıyor. Dar bölgedeki basınç 8000 Pa ise, geniş bölgedeki basınç kaç Pa'dır? (Hava yoğunluğu: 1.2 kg/m³)
A) 9500
B) 9000
C) 8500
D) 8300
E) 8000
Çözüm: Bernoulli denklemiyle P₂ = P₁ + ½ρ(v₁² - v₂²) hesaplanır. Sonuç 8300 Pa çıkar. Doğru cevap D'dir.

6. soru: Bir yelkenli tekne, rüzgarı karşıdan almasına rağmen nasıl ilerleyebilir?
A) Dalgaların itme kuvvetiyle
B) Yelkenin eğimi sayesinde basınç farkı oluşmasıyla
C) Motor gücüyle
D) Kürek çekerek
E) Suyun kaldırma kuvvetiyle
Çözüm: Yelkenin eğimi, rüzgarın hızını artırarak basınç farkı oluşturur ve tekneyi iter. Bu Bernoulli ilkesiyle açıklanır. Doğru cevap B'dir.

7. soru: Bir fıskiye, suyu dikey olarak 5 m yüksekliğe çıkarabiliyorsa, suyun çıkış hızı kaç m/s'dir? (g=10 m/s², hava direnci ihmal ediliyor)
A) 5
B) 10
C) 15
D) 20
E) 25
Çözüm: Enerji korunumundan ½mv² = mgh ⇒ v = √(2gh) = 10 m/s. Doğru cevap B'dir.

8. soru: Bir venturi metre ile borudan geçen akışkanın debisi ölçülürken, dar kesitte hangi değişiklik gözlenir?
A) Sıcaklık artar
B) Basınç artar
C) Hız azalır
D) Basınç azalır
E) Yoğunluk değişmez
Çözüm: Venturi metrede dar kesitte hız artar, basınç azalır (Bernoulli ilkesi). Doğru cevap D'dir.

Anahtar Kelimeler: Bernoulli İlkesi (Akışkanların Basıncı) Test Çöz 9. Sınıf Fizik Soruları Cevapları