Basınç (Katı Basıncı) Test Çöz 9. Sınıf Fizik Soruları ve Cevapları

9. sınıf Fizik dersinin önemli konularından biri olan Basınç, özellikle katı basıncı, günlük hayatta karşılaştığımız pek çok olayın temelini oluşturur. Bu konuda, birim yüzeye etki eden dik kuvvetin nasıl hesaplandığını ve basıncın nelere bağlı olduğunu öğreniriz. Katıların basıncı, temas yüzeyi ve uygulanan kuvvetle doğrudan ilişkilidir; örneğin, karda yürürken geniş tabanlı ayakkabıların batmayı nasıl engellediğini bu prensiple açıklarız. Basınç kavramını anlamak, ilerleyen konular için de temel oluşturur.

Özet Bilgi

• Basınç, birim yüzeye etki eden dik kuvvet olarak tanımlanır.
• Katı basıncı formülü: P = F/A (P: Basınç, F: Kuvvet, A: Yüzey alanı).
• Basınç, kuvvetle doğru, yüzey alanıyla ters orantılıdır.
• Yüzey alanı küçüldükçe basınç artar (örnek: bıçağın keskin kenarı).
• Katılar, uygulandıkları basıncı aynı yönde ve büyüklükte iletir.
• Günlük hayatta basıncı azaltmak için geniş yüzeyler kullanılır (örnek: kar ayakkabıları).

Çözümlü Örnek Test Soruları

1. soru: Bir öğrenci, 40 kg kütleli bir dolabı 0,5 m² yüzey alanına sahip ayakları üzerinde zemine yerleştiriyor. Dolabın zemine uyguladığı basınç kaç Pascal'dır? (g = 10 m/s²)
A) 80 Pa
B) 200 Pa
C) 400 Pa
D) 800 Pa
E) 1600 Pa
Çözüm: Basınç = Kuvvet / Yüzey alanı. Kuvvet = m g = 40 10 = 400 N. Basınç = 400 / 0,5 = 800 Pa. Doğru cevap D'dir.

2. soru: Taban alanı 2 m² olan bir kutuya 600 N ağırlığındaki bir cisim konulduğunda zemine uygulanan basınç 300 Pa oluyor. Kutunun içine aynı cismin üzerine kaç N ağırlığında bir cisim daha konulmalıdır ki basınç 450 Pa olsun?
A) 150 N
B) 200 N
C) 300 N
D) 400 N
E) 500 N
Çözüm: İlk durumda P = F/A → 300 = 600/2 (doğrulandı). Yeni basınç 450 Pa için toplam kuvvet: 450 = F_toplam / 2 → F_toplam = 900 N. Eklenmesi gereken kuvvet = 900 - 600 = 300 N. Doğru cevap C'dir.

3. soru: Ayşe, 50 kg'lık bir sandığı 0,25 m² taban alanıyla zemine koyduğunda basınç P oluyor. Sandığın taban alanı 0,1 m² olan bir yüzey üzerine konulursa basınç kaç P olur?
A) 0,4P
B) 1,6P
C) 2P
D) 2,5P
E) 4P
Çözüm: İlk basınç P = (5010)/0,25 = 2000 Pa. Yeni basınç P' = (5010)/0,1 = 5000 Pa. Oran P'/P = 5000/2000 = 2,5. Doğru cevap D'dir.

4. soru: Bir inşaat mühendisi, 10.000 N ağırlığındaki bir beton bloğun 2 m²'lik yüzey alanıyla zemine temas etmesini istiyor. Ancak blok 1 m²'lik yüzeyle temas ederse basınçtaki değişim ne olur?
A) Yarıya iner
B) Değişmez
C) 2 katına çıkar
D) 4 katına çıkar
E) 10 katına çıkar
Çözüm: İlk basınç P = 10.000/2 = 5000 Pa. Yeni basınç P' = 10.000/1 = 10.000 Pa. Değişim 10.000/5000 = 2 kat. Doğru cevap C'dir.

5. soru: 120 N ağırlığındaki bir kutu, 0,3 m² ve 0,6 m² olan iki farklı yüzeyiyle sırasıyla zemine konulduğunda basınçlar oranı (P₁/P₂) kaç olur?
A) 0,25
B) 0,5
C) 1
D) 2
E) 4
Çözüm: P₁ = 120/0,3 = 400 Pa, P₂ = 120/0,6 = 200 Pa. Oran P₁/P₂ = 400/200 = 2. Doğru cevap D'dir.

6. soru: 80 kg'lık bir buzdolabının 4 adet eşit ayakları vardır. Her bir ayağın taban alanı 50 cm² ise buzdolabının zemine uyguladığı toplam basınç kaç kPa'dır? (g = 10 m/s²)
A) 4 kPa
B) 8 kPa
C) 16 kPa
D) 32 kPa
E) 40 kPa
Çözüm: Toplam yüzey alanı = 4 50 cm² = 200 cm² = 0,02 m². Kuvvet = 80 10 = 800 N. Basınç = 800 / 0,02 = 40.000 Pa = 40 kPa. Doğru cevap E'dir.

Anahtar Kelimeler: Basınç (Katı Basıncı) Test Çöz 9. Sınıf Fizik Soruları ve Cevapları